Các nhà thiên văn học đã dựng được một bức ảnh với độ chi tiết rất cao về tinh vân Con Cua, bằng cách kết hợp dữ liệu từ các kính thiên văn khác nhau chụp ở hầu như toàn bộ dải quang phổ điện từ, từ sóng vô tuyến chụp bởi tổ hợp kính lớn Karrl G. Jansky (VLA) cho tới tia X do đài quan sát không gian Chandra X-ray chụp được. Bức ảnh còn có sự tham gia của dữ liệu thu được ở dải sóng biểu kiến do kính Hubble ghi lại cũng như dải hồng ngoại ghi nhận được qua kính thiên văn không gian Spitzer.
Tinh vân Con Cua (Crab Nebula) là kết quả còn lại của một vụ nổ supernova đã được các nhà thiên văn Trung Quốc cùng nhiều nơi khác quan sát được vào năm 1054, nó nằm cách Trái Đất khoảng 6.500 năm ánh sáng. Ở trung tâm của nó là một sao neutron cực đặc, quay nhanh tới mức mỗi vòng tự quay chỉ diễn ra trong 33 mili-giây (33 phần nghìn của một giây), phát ra bức xạ vô tuyến và nhiều bước sóng khác giống như một ngọn hải đăng đang quay. Một sao neutron như vậy được gọi là một pulsar. Bạn có thể thấy pulsar này là chấm sáng nổi bật ở trung tâm bức ảnh. Tinh vân này có hình dạng phức tạp những cơn gió của các dòng hạt được thổi ra từ pulsar cùng vật chất được ném ra ban đầu từ vụ nổ supernova cũng như của chính ngôi sao trước khi phát nổ.
Hình ảnh này kết hợp dữ liệu từ năm kính thiên văn khác nhau: bước sóng vô tuyến của VLA được hiển thị bằng màu đỏ trong hình, bước óng hồng ngoại do kính Spitzer được hiển thị bằng màu vàng, bước sóng biểu kiến của kính Hubble màu xanh lá cây, bước sóng tử ngoại của XMM-Newton màu xanh lam và bước sóng X của đài quan sát Chandra X-ray màu tím.
Những quan sát mới của VLA, Hubble và Chandra đều được thực hiện gần như cùng lúc, vào tháng 11 năm 2012. Một nhóm các nhà khoa học đứng đầu bởi Gloria Dubner ở Viện Thiên văn học và Vật lý (IAFE), Hội đồng nghiên cứu khoa học Quốc gia (CONICET) và Đại học Buenos Aires - Argentina đã phân tích kỹ những chi tiết mới được phát hiện với mục tiêu có được một cái nhìn mới về bản chất vật lý phức tạp của tinh vân này. Họ đã công bố những phát hiện của mình trên Astrophysical Journal.
"So sánh những hình ảnh mới này ở nhiều bước sóng khác nhau đã mang tới cho chúng tôi nhiều thông tin chi tiết về tinh vân Con Cua. Mặc dù tinh vân này đã được nghiên cứu trong nhiều năm, chúng ta vẫn chưa biết được nhiều về nó." Dubner nói.
Tuấn Phong
Theo Science Daily
