NASA sẽ phóng kính thiên văn không gian đầu tiên của Israel, có tên là ULTRASAT (viết tắt của "Ultraviolet Transient Astronomy Satellite"/Vệ tinh Thiên văn (để quan sát những sự kiện) Ngắn hạn ở dải sóng Tử ngoại). Với trường nhìn rộng và tập trung vào dải sóng tử ngoại, đài quan sát không gian này sẽ nhắm tới những sự kiện có thời gian xảy ra ngắn như các supernova hay sự sáp nhập của các sao neutron.
ULTRASAT là dự án của Cơ quan Không gian Israel (ISA) và Viện Khoa học Weizmann (cũng của Israel). Nó được lên kế hoạch sẽ phóng vào quỹ đạo địa tĩnh của Trái Đất đầu năm 2026. Ngoài việc cung cấp dịch vụ phóng, NASA cũng sẽ tham gia vào một chương trình khoa học của sứ mệnh này.
Trường nhìn rộng của ULTRASAT sẽ cho phép việc khám phá và chụp ảnh nhanh những nguồn phát bức xạ có sự biến đổi trong thời gian ngắn. Các nhà khoa học sẽ kết hợp quan sát của ULTRASAT với những sự kiện ngắn được phát hiện bởi nhiều đài quan sát khác trên thế giới, bao gồm cả các quan sát về sóng hấp dẫn và hạt cơ bản - một lĩnh vực rộng ngày nay được biết tới là thiên văn học đa nguồn tin. Kết quả của những nghiên cứu này sẽ làm sáng tỏ hơn nhiều đối tượng đang được chú ý từ các lỗ đen và những nguồn sóng hấp dẫn cho tới các supernova và thiên hà hoạt động.
Hình dạng trên thiết kế của ULTRASAT.
Eli Waxman, nhà vật lý thiên văn tại Viện Khoa học Weizmann và trưởng nhóm nghiên cứu của ULTRASAT, cho biết: “Đây là một dự án đột phá đưa Israel đi đầu trong nghiên cứu toàn cầu. Các tổ chức quốc tế hàng đầu như NASA và viện DESY đã tham gia dự án do Israel dẫn đầu này với tư cách là đối tác và nhìn nhận được ý nghĩa khoa học của nó. Họ đang đầu tư nguồn lực đáng kể vào việc xây dựng và phóng vệ tinh để trở thành những người tham gia tích cực vào sứ mệnh này với quyền truy cập vào các thành tựu khoa học của nó. Đó là quan hệ đối tác trên nền tảng khoa học.”
Thông qua thỏa thuận giữa NASA và ISA, NASA sẽ cung cấp dịch vụ phóng, bộ điều hợp tải trọng chuyến bay và các trách nhiệm khác có liên quan cho ULTRASAT. ISA sẽ chuyển giao đài quan sáy này sau khi hoàn thành cho Trung tâm Không gian Kennedy của NASA ở Florida để phóng.
Tuấn Phong
Theo NASA
