Một vụ nổ supernova lớn phá hủy một ngôi sao xa xôi dường như đẩy phần còn lại của lõi sao ra phía rìa của cái xác của ngôi sao, các nhà khoa học cho biết.
Sử dụng Đài quan sát không gian Chandra X-ray của NASA, một nhóm các nhà nghiên cứu lập bản đồ sự phân bố của các nguyên tố trong các tàn dư supernova Cassiopeia A (viết tắt làCas A) một cách chi tiết nhất từng có. Họ nhận thấy rằng Cas A -cách chúng ta 11.000 năm ánh sáng và phát nổ cách đây 300 năm, theo như thời điểm chúng ta quan sát được – đang đeo những phần lõi của nó ngay ở phía bên ngoài.
Trước khi supernova phát nổ, ngôi sao Cas A có khả năng có một lõi sắt dày được bao quanh bởi lớp lưu huỳnh và silic, các lớp tiếp theo lần lượt là neon, magiê và ôxy, các nhà nghiên cứu cho biết.
Các quan sát của Chandra cho thấy rằng, sau vụ nổ, lượng sắt đó đã di chuyển đến các cạnh bên ngoài của Cas A. Dù Chandra cũng như kính thiên văn không gian Spitzer của NASA, được tối ưu hóa để quan sát bước sóng hồng ngoại, nhưng cũng có thể phát hiện bất kỳ sự có mặt nào của sắt gần trung tâm của tàn dư supernova, khi các nguyên tố ban đầu được hình thành.
Hơn nữa, nhiều lưu huỳnh, silic, magiê được tìm thấy lớp ngoài của cái nhân (của supernova) vẫn đang tiếp tục nhở ra. Sự phân bố Neon không có mấy thay đổi, trong khi đó không thể nói gì nhiều về oxy vì bức xạ tia X từ chúng đã bị hấp thụ phần nhiều trên đường tới với chúng ta.
Nhìn chung, phân bố các nguyên tố này gợi ý rằng có một yếu tố bất định nào đó trong quá trình của các vụ nổ supernova có thể đẩy vật chất từ phần trong của ngôi sao ra phía ngoài. Những quan sát mới nhất của Chandra được thực hiện trong 11 ngày liên tiếp là những quan sát chi tiết nhất từng có thực hiện trên supernova Cas A nói riêng cũng như với các tàn dư supernova nói chung, họ cho biết thêm.
Các nhà nghiên cứu ước tính rằng tổng lượng vật chất phát xạ ra tia X này có khối lượng khoảng 3 lần khối lượng Mặt Trời của chúng ta. Họ tìm thấy những khối gần như là thép nguyên chất, cho thấy rằng chúng được tạo ra từ các phản ứng hạt nhân gần trung tâm của Cas A vào thời kì tiền supernova.
Nghiên cứu này được đăng trong số ra tháng 2 của tạp chí Vật lý thiên văn (Astrophysical Journal).
Đài quan sát không gian Chandra X-ray được được đưa lên không gian cùng tàu con thoi Columbia vào năm 1999 và đã quan sát bầu trời từ rất lâu. Đó là một trong những "đài quan sát vĩ đại" của NASA (gồm cả kính Spitzer và kính Hubble).
Megamind2012 (VACA)
(theo Space.com)
