Kính thưa quí độc giả, VACA ra đời vào đầu năm 2002 và hoạt động phổ biến kiến thức thiên văn học tới đông đảo người yêu khoa học tới nay đã hơn 11 năm. Để khẳng định vai trò của mình và thực hiện những hoạt động ngày càng chuyên sâu và hữu ích hơn, từ tháng ba năm nay (2013) VACA bắt đầu sử dụng tên chính thức là Hội thiên văn học trẻ Việt Nam. Vậy xin thông báo chính thức để tránh những nhầm lẫn không cần thiết về tên gọi của VACA.
Hiện nay có nhiều độc giả cùng các đồng nghiệp, các phóng viên báo chí vẫn gọi VACA là "CLB Thiên văn học trẻ Việt Nam". Để tránh hiểu nhầm này, qua vài dòng dưới đây chúng tôi xin được làm rõ đôi điều về tên gọi chính thức của VACA.
Có gì khác nhau giữa tên gọi cũ và tên gọi mới?
Cả hai tên gọi cũ và mới đều có viết tắt là VACA.
Tên gọi cũ theo tiếng Anh là Vietnam Amateur Club of Astronomy, trong tiếng Việt gọi là "Câu lạc bộ (CLB) Thiên văn học trẻ Việt Nam"
Tên gọi chính thức hiện nay theo tiếng Anh là Vietnam Astronomy & Cosmology Association, tên tiếng Việt tương ứng là "Hội thiên văn học trẻ Việt Nam" (Dịch chính xác thì là "Hiệp hội thiên văn học và vũ trụ học Việt Nam")
Tại sao lại có sự sai khác về nghĩa chính xác và tên gọi tiếng Việt như nêu trên?
Như quý độc giả đã biết, ở Việt Nam chúng ta có Hội thiên văn Việt Nam, thành viên của Hội vật lý Việt Nam, được thành lập bởi các nhà khoa học thuộc thế hệ đi trước từ những năm cuối của thế kỉ 20. Xét về tên gọi, chúng tôi không muốn gây nhầm lẫn về mặt hình thức cũng như không muốn bị hiểu nhầm rằng đang thể hiện thái độ đối đầu với những nhà khoa học tiền bối mà chúng tôi hết sức kính trọng.
Mặt khác, trên thực tế hội viên của VACA đều là những người trẻ tuổi (tất cả đều dưới 40 tuổi cho tới thời điểm này) nên việc sử dụng một chữ "trẻ" ở tên tiếng Việt của tổ chức là một điều hợp lý.
Tại sao phải đổi từ CLB thành Hội?
CLB trong văn hóa của người Việt Nam thường được hiểu là những nhóm người có chung một sở thích, một mối quan tâm hay một hoàn cảnh nhất định, tập hợp nhau lại để chia sẻ mối quan tâm, mang lại cho nhau những niềm vui từ những mối quan tâm đó. Và vì lí do này một CLB thường được hiểu là nơi để giải trí, thư giãn. Cách hiểu này về cơ bản phù hợp với giai đoạn đầu của VACA cũng như các tổ chức thiên văn khác đang có ở Việt Nam.
Tuy nhiên, với sự phát triển và định hướng rõ ràng của mình vài năm gần đây, VACA hoàn toàn không còn tính chất như nêu trên. VACA là tổ chức hoạt động với tôn chỉ cao nhất là phổ biến kiến thức khoa học rộng rãi, dễ hiểu và quan trọng hơn hết là chính xác tới mọi người. Nói cách khác, VACA thực hiện mọi hoạt động đều hướng tới mục đích giáo dục. Mỗi hội viên của VACA không chỉ là người yêu thích bầu trời, tới với tổ chức để thỏa mãn thú vui của mình, mà đều đang hoặc sẽ là những nhà khoa học, nhà giáo dục nghiêm túc.
Vì lí do nêu trên, chúng tôi đổi tên tổ chức của mình thành "Hội thiên văn học trẻ Việt Nam".
Có "amateur" hay không?
Nhiều ý kiến hỏi chúng tôi về vai trò của từ "Amateur" trong tên gọi cũ. Chúng tôi xin giải đáp: Khi bỏ từ "amateur" (nghiệp dư) trong tên gọi của mình, chúng tôi không ám chỉ chúng tôi là chuyên nghiệp, là "nhà nghề", "cao cấp". Với chúng tôi, chuyên nghiệp hay nghiệp dư khác nhau quan trọng nhất ở chỗ công việc có được thực hiện một cách nghiêm túc hay không.
Ở VACA, như đã nêu trên, chúng tôi không tạo ra một "sân chơi" cho những người yêu bầu trời và muốn quan sát nó, chúng tôi xây dựng một tổ chức và đào tạo nên những người làm khoa học và giáo dục hết sức nghiêm túc.
Tất nhiên, chặng đường phía trước của VACA còn rất dài, chúng tôi mong tiếp tục nhận được sự ủng hộ của những người yêu khoa học.
Trân trọng
Ngày 16 tháng 8 năm 2013
Chủ tịch VACA
Đặng Vũ Tuấn Sơn